Czym są Priorytetowe Obszary Badawcze
UAM jest uczelnią silnie wewnętrznie zróżnicowaną, co miało fundamentalne znaczenie przy procedurach wyznaczania Priorytetowych Obszarów badawczych (POB-ów): zastosowana bibliometryczna analiza struktury publikacyjnej UAM i jej zmian w czasie została skorelowana z osiągnięciami w zdobywaniu zewnętrznych konkurencyjnych środków na badania, aby uzyskać efekt synergii.
Do określenia liczby i zakresu możliwych Priorytetowych Obszarów Badawczych zastosowano zatem nie tylko dane bibliometryczne z lat 2013-2017, ale również dane finansowe z tego samego okresu – najczęściej w przeliczeniu na jednego zatrudnionego naukowca na danym wydziale (dane finansowe) i w danej dyscyplinie według kategorii ASJC i w obszarze badań (Scopus Subject Area).
Podstawowym założeniem najnowszej strategii UAM jest jednoczesne zwiększanie parametrów publikacyjnych i związanych z nimi pośrednio parametrów finansowych dotyczących badań naukowych. Parametry finansowe dodatkowo przekładają się na koszty pośrednie od środków zewnętrznych dla POB-ów i całej uczelni, co wzmacnia jej badawczy charakter w wybranych obszarach. Jednocześnie ostateczna liczba POB-ów została szczegółowo dopasowana do najważniejszego wyznacznika uczelni badawczej – prestiżowych publikacji indeksowanych w globalnych bazach.
Za kluczowe w analizie bibliometrycznej identyfikującej możliwe POB-y uznano trzy parametry na poziomie dyscyplin ASJC: liczbę publikacji indeksowanych w bazie Scopus, liczbę uzyskanych przez nie cytowań oraz średni współczynnik wpływu cytowań znormalizowany do dyscypliny (FWCI) dla lat 2013-2017. Ponadto istotna była liczba kadry pisząca w ramach danego Scopus Subject Area oraz danego obszaru ASJC i jej zmiany w czasie i przyrost liczby publikacji w analizowanym okresie. Dane uśrednione z tysięcy publikacji pozwoliły na wyłonienie obszarów priorytetowych dla rozwoju uczelni – najbardziej predestynowanych do podjęcia globalnej konkurencji w nauce. Liczba publikacji i jej wzrost w czasie na poziomie dyscypliny ASJC odzwierciedlają potencjał dyscypliny, liczba cytowań odzwierciedla oddźwięk publikacji w nauce, a FWCI wskazują miejsce dyscypliny na UAM w świecie z perspektywy porównawczej poprzez znormalizowany poziom wpływu cytowań.
Z 27 Scopus Subject Areas w ramach opisanej procedury wybrano jedynie 10, w których UAM osiąga najlepsze wyniki naukowe, a następnie dokonano szczegółowej analizy na poziomie dyscyplin ASJC i wybrano 3-5 pozycji o największym potencjale.
Wybrane 33 dyscypliny priorytetowe porównano na poziomie ASJC i zgrupowano je w 5 POB-ach (1 monodysycplinarnym i 4 interdyscyplinarnych). Liczba POB-ów została ograniczona do pięciu w celu wprowadzenia silnych mechanizmów zarządczych i uniknięcia nadmiernego rozdrobnienia.
Zgrupowane w 5 POB-ach w sumie 33 subdyscypliny ASJC najlepiej odzwierciedlają dzisiejszy potencjał naukowy UAM i to właśnie badania prowadzone w tych subdyscyplinach mają największe szanse na wywarcie silnego wpływu na naukowy rozwój UAM oraz na naukę światową.
