Iwona Mazur & Agnieszka Chmiel (2021): Audio description training: A snapshot of the current practices. The Interpreter and Translator Training 15(1), pp. 51-65,
Audiodeskrypcja (AD) to forma przekładu audiowizualnego polegająca na udostępnianiu treści wizualnych osobom z dysfunkcją wzroku. W związku z rosnącą świadomością społeczną w zakresie równego traktowania wszystkich obywateli, a także w wyniku wdrożenia stosownych przepisów prawnych obserwujemy wzmożony popyt na usługi audiodeskrypcyjne. Coraz więcej nadawców telewizyjnych, platform streamingowych, muzeów, teatrów czy organizatorów wydarzeń sportowych decyduje się na przygotowywanie swojej oferty w sposób dostępny także dla osób niewidomych i słabowidzących. To z kolei wywołało zapotrzebowanie na wykwalifikowanych audiodeskryptorów. W konsekwencji uczelnie wyższe oraz firmy i instytucje działające w obszarze mediów i kultury zaczęły włączać do swojej oferty kursy szkolące audiodeskryptorów.
W artykule zaprezentowano przegląd 192 kursów AD na podstawie ankiet przeprowadzonych z 86 nauczycielami audiodeskrypcji na całym świecie. Badanie przeprowadzono w ramach europejskiego projektu ADLAB PRO Audio Description: A Laboratory for the Development of a New Professional Profile (2016-2019), którego partnerzy reprezentowali zarówno uniwersytety, jak i nadawców i instytucje kultury z sześciu europejskich krajów: Belgii, Hiszpanii, Polski, Słowenii, Wielkiej Brytanii i Włoch. W badaniu zebrano ogólne informacje dotyczące kursów (liczba słuchaczy, długość kursu, forma kształcenia itp.) oraz nauczycieli (wykształcenie, doświadczenie, okres nauczania AD, rodzaj nauczanej AD itp.), a także szczegółowe informacje dotyczące umiejętności zdobywanych podczas kursów, wykonywanych ćwiczeń i zadań, a także kompetencji, w tym kompetencji miękkich, które nauczyciele uznają za kluczowe w zawodzie audiodeskryptora.
Porównano wyniki uzyskane dla kursów prowadzonych na uczelniach wyższych w ramach programów studiów oraz dla szkoleń zawodowych przeprowadzanych wewnętrznie przez firmy i instytucje kultury. Wyniki pokazały, że oba typy kursów kładą nacisk na nauczanie umiejętności praktycznych i że nie ma zbyt wielu istotnych różnic między nimi. Dwie statystycznie istotne różnice dotyczyły wielkości grup wykładowych oraz nauczania odczytywania AD, które było istotniejsze w przypadku szkoleń zawodowych. Okazało się także, że umiejętności komputerowe z zakresu wykorzystywania specjalnego oprogramowania do sporządzania AD nie były priorytetem w żadnym z obu typów kursów.
