Krzysztof Pleskot, Karina Apolinarska, Piotr Kołaczek, Magdalena Suchora, Michał Fojutowski, Tomasz Joniak, Bartosz Kotrys, Mateusz Kramkowski, Michał Słowiński, Magdalena Woźniak, Mariusz Lamentowicz, 2020: Searching for the 4.2 ka climate event at Lake Spore, Poland. Catena 191: 104565.
Około 4200 lat temu, w międzyzwrotnikowych szerokościach geograficznych, miała miejsce bardzo wyraźna fluktuacja klimatyczna, która prawdopodobnie przyczyniła się do upadku kilku rodzących się w tym czasie cywilizacji, na przykład Starego Państwa w Egipcie i Imperium akadyjskiego w Mezopotamii. Jednak to jak temperatura i opady zmieniły się wtedy na obszarze środkowo-wschodniej Europy i jaki te zmiany miały wpływ na środowisko pozostaje znacznie słabiej rozpoznane. W związku z tym interdyscyplinarny zespół badaczy, przy wiodącym udziale pracowników Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM, podjął się rekonstrukcji warunków środowiskowych w północnej Polsce dla okresu pomiędzy 3800 i 4500 lat temu. Praca oparta była na analizie osadów dennych Jeziora Sporego (Pojezierze Szczecineckie). Wyniki wskazują, że w przeciwieństwie do niskich szerokości geograficznych, środowisko i klimat w północnej Polsce pozostały w dużej mierze stabilne poza nieznacznym ochłodzeniem w miesiącach zimowych. Jednak, jak się okazuje, nawet ta niewielka zmiana spowodowała znaczącą intensyfikację procesów glebowych, które pociągnęły za sobą także zmiany hydrologiczne. Wynik ten stanowi ważny przykład tego, jak niektóre elementy środowiska, ważne dla gospodarki człowieka, mogą ulegać istotnej modyfikacji nawet przy niewielkich zmianach klimatu.
https://doi.org/10.1016/j.catena.2020.104565
