Językami rodziny indoeuropejskiej posługuje się prawie połowa ludności świata, jednak ich pochodzenie i sposoby rozprzestrzeniania się są nadal przedmiotem dyskusji. Heggarty i in. przedstawiają bazę danych zawierającą 109 współczesnych i 52 historycznych języków indoeuropejskich, które przeanalizowali za pomocą modeli wnioskowania filogenetycznego bayesowskiego. Ich wyniki sugerują pojawienie się języków indoeuropejskich około 8000 lat wcześniej. Jest to data wcześniejsza niż dotychczas sądzono i pasuje ona do hipotezy nawiązującej do pochodzenia jezyka praidoeuropejskiego na południe od Kaukazu, z którego następuje rozgałęzienie na północ w region stepowy. Odkrycia te prowadzą do „hipotezy hybrydowej”, która łączy obecne dowody językowe i starożytne DNA zarówno ze wschodniego regionu tzw. Żyznego Półksiężyca (jako głównego źródła), jak i stepu (jako wtórnej ojczyzny).
Prawie połowa światowej populacji posługuje się językami z rodziny indoeuropej. Nie jest jednak jasne, gdzie początkowo używano wspólnego języka przodków tej rodziny (protoindoeuropejskiego) oraz kiedy i dlaczego rozprzestrzenił się on w Eurazji. Hipoteza „stepowa” zakłada ekspansję poza step pontyjsko-kaspijski nie wcześniej niż 6500 lat wcześniej (rok p.n.e.), a od około 5000 lat p.n.e. wprowadzono głównie pasterstwo wsparte przez hodowlę konia. Alternatywna hipoteza „anatolijska” lub „rolnicza” zakłada, że Indoeuropejczycy rozproszyli się wraz z rolnictwem z części tzw. Żyznego Półksiężyca już około 9500 do 8500 lat p.n.e. Starożytne DNA (aDNA) wnosi obecnie nowe, cenne perspektywy, lecz pozostają one jedynie pośrednimi interpretacjami prehistorii języka. W ninijszym badaniu sprawdziliśmy przewidywania hipotezy anatolijskiej i stepowej, bezpośrednio na podstawie danych językowych. Przedstawiamy nowe ramy chronologii i sekwencji rozbieżności języka indoeuropejskiego, wykorzystując metody filogenetyczne Bayesa zastosowane do nowego, obszernego zbioru danych podstawowego słownictwa w 161 językach indoeuropejskich.
Paul Heggarty, Cormac Anderson, Matthew Scarborough, Benedict King, Remco Bouckaert, Lechosław Jocz, Martin Joachim Kümmel, Thomas Jügel, Britta Irslinger, Roland Pooth, Henrik Liljegren, Richard F. Strand, Geoffrey Haig, Martin Macák, Ronald I. Kim, Erik Anonby, Tijmen Pronk, Oleg Belyaev, Tonya Kim Dewey-Findell, Matthew Boutilier, Cassandra Freiberg, Robert Tegethoff, Matilde Serangeli, Nikos Liosis, Krzysztof Stroński, Kim Schulte, Ganesh Kumar Gupta, Wolfgang Haak, Johannes Krause, Quentin D. Atkinson, Simon J. Greenhill, Denise Kühnert, Russell D. Gray: Language trees with sampled ancestors support a hybrid model for the origin of Indo-European languages, Science (381)(6656) (2023) https://www.science.org/doi/10.1126/science.abg0818
