Data publikacji w serwisie:

„Ciemna materia” - archeologia społeczności łowiecko - zbierackich: jak wiele artefaktów brakuje na stanowisku archeologicznym?

Społeczności paleolityczne, opierające swoje bytowanie na myślistwie i zbieractwie roślin, wykonują zadania z tym związane zarówno w obozowisku, jak i poza nim. W trakcie wykonywania różnych czynności posługują się przedmiotami wykonanymi z kości, poroża, czy surowców krzemiennych i wytwory te ulegają przemieszczeniu, zagubieniu. Celem artykułu jest zbadanie ile artefaktów brakuje w momencie ich odkrycia przez archeologów na danym stanowisku (dawnym obozowisku łowców-zbieraczy). Artykuł prof. UAM dr hab. Iwony Sobkowiak-Tabaki okazał się w czasopiśmie Archaeometry.

Aktywność paleolitycznych społeczności łowiecko-zbierackich ma miejsce zarówno w obozowisku, jak i poza nim. Część przedmiotów, wykonanych z poroża i kości zwierząt, skór, surowców krzemionkowych, itp. jest przenoszona pomiędzy zróżnicowanymi funkcjonalnie obozowiskami. W ten sposób powstaje pytanie – ile artefaktów brakuje na danym stanowisku archeologicznym w momencie ich odkrycia. W niniejszym artykule uwaga skupiona została przede wszystkim na artefaktach krzemiennych (narzędziach, rdzeniach, produktach półsurowca, służących do przygotowania narzędzi), które najczęściej zachowują się do naszych czasów.

Problem rozpatrywano biorąc pod uwagę fraktalne właściwości surowca, z którego zostały wykonane artefakty. Fraktale to narzędzia opisu służące do badania m.in. dynamicznie zachodzących procesów. Model przedstawiony w niniejszym artykule został oparty na jakościowych i ilościowych właściwościach brakujących artefaktów, a następnie przetestowany na materiałach paleolitycznych społeczności kultury Federmesser i świderskiej ze stanowiska Lubrza 10 (zachodnia Polska).

Otrzymane wyniki pozwoliły na potwierdzenie przydatności stworzonego modelu do porównawczej analizy zespołów pochodzących z różnych stanowisk i różnych struktur w ich obrębie oraz identyfikację funkcji stanowisk.